เนื้องอกมดลูก กับการรักษามีบุตรยากด้วยการทำเด็กหลอดแก้ว
เนื้องอกมดลูก เป็นความผิดปกติในมดลูกที่พบได้บ่อย โดยพบได้มากถึง 50-60% ของผู้หญิงในวัยเจริญพันธุ์ แม้ว่าจะเป็น ความผิดปกติที่พบได้บ่อย แต่เนื้องอกมดลูกไม่ค่อยเป็นสาเหตุหลักของภาวะมีบุตรยาก อย่างไรก็ตาม เนื้องอกมดลูก ก็มี ผลทำให้การทำงานของมดลูกผิดปกติได้ ทำให้อัตราการตั้งครรภ์จากการรักษาภาวะมีบุตรยาก ต่ำกว่าปกติได้
เนื้องอกมดลกู มีกี่ชนิด อะไรบ้าง และแต่ละชนิดมีผลอย่างไรกับความสำเร็จของการทำเด็กหลอดแก้ว
เนื้องอกมดลูก แบ่งเป็นกลุ่มใหญ่ๆได้ 3 กลุ่มตามตำแหน่งที่เกิดขึ้น ได้แก่
- เนื้องอกที่โตในโพรงมดลูก เนื้องอกชนิดนี้อยู่ในโพรงมดลูก ซึ่งจะขัดขวางการฝังตัวของตัวอ่อน ทำให้อัตราการฝังตัวของ ตัวอ่อนต่ำลง ยิ่งไปกว่านั้น เมื่อตัวอ่อนฝังตัวแล้ว เนื้องอกชนิดนี้ยังมีผลให้อัตราการแท้งเพิ่มขึ้นด้วย
- เนื้องอกที่โตในกล้ามเนื้อมดลูก เนื้องอกชนิดนี้แม้ว่าจะไม่ได้อยู่ในโพรงมดลูก แต่ก็ทำให้การฝังตัวของตัวอ่อนลดลงได้เนื่องจากการบีบตัวของมดลูก ผิดปกติไปส่งผลให้ตัวอ่อนไม่สามารถฝังตัวในตำแหน่งที่เหมาะสมได้ และยังรบกวนระบบไหลเวียนเลือดจากกล้ามเนื้อ มดลูกที่นำสารอาหารและออกซิเจนไปเลี้ยงตัวอ่อน รวมถึงการสร้างสารคัดหลั่งต่างๆ จากเซลล์ของมดลูกเกิดความ เปลี่ยนแปลง ทำให้ตัวอ่อนไม่สามารถฝังตัวได้ดี อัตราการตั้งครรภ์ลดลง และยังอาจเพิ่มโอกาสแท้งบุตรอีกด้วย
- เนื้องอกที่โตยื่นออกนอกตัวมดลูก เนื้องอกประเภทนี้ไม่ค่อยมีผลเสียต่อการฝังตัวของตัวอ่อน
ทำอย่างไรดีถ้าจะรักษาภาวะมีบุตรยากด้วยการทำเด็กหลอดแก้ว แต่มีเนื้องอกมดลูก
เนื้องอกมดลูกเป็นโรคที่ตรวจพบได้ง่ายด้วยการอัลตราซาวน์ ซึ่งสามารถวัดขนาดและดูตำแหน่งของเนื้องอกมดลูกได้อย่าง แม่นยำการตรวจวินิจฉัยด้วยวิธีอื่น เช่น การทำ MRI, การส่องกล้องโพรงมดลูก, หรือการฉีดน้ำเกลือเข้าไปในโพรงมดลูก ก็สามารถใช้วินิจฉัยภาวะเนื้องอกมดลูกได้ แต่มีภาวะแทรกซ้อนมากกว่าและค่าใช้จ่ายสูงกว่าอีกด้วย
เมื่อวางแผนจะทำเด็กหลอดแก้ว ควรผ่าตัดเนื้องอกมดลูกออกก่อนหรือไม่
การรักษาเนื้องอกมดลูก สามารถทำได้หลายวิธี ได้แก่การให้ยา การผ่าตัด การใช้คลื่นเสียงความถี่สูงเพื่อทำลายเซลล์เนื้องอก การฉีดสารบางอย่างเพื่อทำให้เส้นเลือดที่ไปเลี้ยงเนื้องอกอุดตัน เป็นต้น การรักษาบางอย่างไม่เหมาะกับผู้หญิงที่วางแผนมีบุตร ข้อแนะนำทางการแพทย์เกี่ยวกับการผ่าตัดเนื้องอกมดลูก ร่วมกับการรักษาภาวะมีบุตรยากด้วยการทำเด็กหลอดแก้ว มีข้อแนะนำทางการแพทย์ ดังนี้
- เนื้องอกที่โตในโพรงมดลูก การผ่าตัดเอาเนื้องอกมดลูกชนิดนี้ออกผ่านทางกล้องส่องโพรงมดลูกจะช่วยเพิ่มอัตราการ ตั้งครรภ์และการคลอดได้
- เนื้องอกที่โตในกล้ามเนื้อมดลูก ถ้าขนาดของเนื้องอกโตกว่า 4 ซม.การผ่าตัดเอาเนื้องอกออกจะช่วยเพิ่มอัตรา ความสำเร็จในการทำเด็กหลอดแก้วได้ ในกรณีที่ขนาดของเนื้องอกเล็กกว่า 4 ซ.ม.ยังไม่พบว่าจะช่วยเพิ่มอัตรา ความสำเร็จของการทำเด็กหลอดแก้วได้ชัดเจน ควรปรึกษาแพทย์เพื่อพิจารณาการรักษาและการตรวจติดตามเป็นรายๆ
- เนื้องอกที่โตยื่นออกนอกตัวมดลูก ยังไม่พบว่าการผ่าตัดเอาเนื้องอกมดลูกออกจะช่วยเพิ่มความสำเร็จในการรักษาด้วย การทำเด็กหลอดแก้ว อย่างไรก็ตาม เนื้องอกมดลูก อาจเป็นสาเหตุให้เกิดความผิดปกติอื่นๆ ที่ไม่เกี่ยวข้องกับภาวะมีบุตรยาก เช่น ประจำเดือน มามากจนมีภาวะซีด เนื้องอกที่โตยื่นออกนอกตัวมดลูกอาจกดเบียดอวัยวะข้างเคียง ได้แก่ ลำไส้ กระเพาะปัสสาวะ เป็นต้น การรักษาเนื้องอกมดลูก จึงจำเป็นต้องพิจารณาหลายๆ ปัจจัย เพื่อเลือกการรักษาให้เหมาะสมที่สุด เพื่อให้ประสบ ความสำเร็จในการตั้งครรภ์และมีบุตร และลดความผิดปกติอื่นๆ ที่เกิดจากเนื้องอกได้อีกด้วย