บทความนี้จะให้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับ การผ่าตัดเลสิค สิ่งที่ควรคาดหวังในแต่ละช่วง พร้อมคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญเพื่อช่วยให้การตัดสินใจของคุณเป็นไปอย่างมั่นใจและปลอดภัย
สิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับ การผ่าตัดเลสิค : ก่อน ระหว่าง และหลังการรักษาสายตา โรงพยาบาลปิยะเวท
การผ่าตัด LASIK ถือเป็นหนึ่งในนวัตกรรมด้านการรักษาสายตาที่มีความแม่นยำสูง ปลอดภัย และให้ผลลัพธ์ที่น่าพึงพอใจสำหรับผู้ที่มีภาวะสายตาสั้น สายตายาว และสายตาเอียงอย่างถาวร หลายคนที่กำลังพิจารณาจะเข้ารับการผ่าตัดอาจมีคำถามหรือความกังวลเกี่ยวกับสิ่งที่จะเกิดขึ้นในแต่ละช่วงของกระบวนการ ตั้งแต่ก่อนการผ่าตัด ระหว่างการผ่าตัด จนถึงการดูแลหลังผ่าตัด
ก่อนการผ่าตัดเลสิค: สิ่งที่คุณควรเตรียมตัวไว้ก่อนทำ LASIK
การเตรียมตัวก่อนการผ่าตัดเลสิคเป็นขั้นตอนสำคัญที่ช่วยเพิ่มโอกาสในการประสบความสำเร็จในการรักษา โดยเน้นการประเมินความเหมาะสม และลดปัจจัยเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น
การปรึกษาเบื้องต้นกับจักษุแพทย์
การเข้ารับคำปรึกษากับจักษุแพทย์เฉพาะทางเป็นขั้นตอนแรกของการเดินทางสู่สายตาชัด การสนทนากับแพทย์จะช่วยให้คุณเข้าใจถึงเทคโนโลยี และทราบว่าคุณเหมาะสมกับวิธีนี้หรือไม่
แพทย์จะซักประวัติสุขภาพทั่วไป โรคประจำตัว การใช้ยา และประวัติเกี่ยวกับดวงตา รวมถึงการตรวจสอบว่าคุณมีเงื่อนไขใดที่อาจเป็นข้อห้ามในการผ่าตัด เช่น กระจกตาบางเกินไป มีภาวะตาแห้งรุนแรง หรือมีโรคที่เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกัน
การตรวจวัดดวงตาอย่างละเอียดก่อนการผ่าตัด LASIK
คุณจะต้องเข้ารับการตรวจหลายรายการ เช่น
- วัดค่าสายตาอย่างละเอียดทั้งในภาวะขยายม่านตาและไม่ขยาย
- ตรวจความโค้งและความหนาของกระจกตา
- ตรวจแผนที่กระจกตา (corneal topography)
- ตรวจความลึกของโพรงหน้าตา
- ประเมินน้ำตาและภาวะตาแห้ง
ข้อมูลเหล่านี้มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการวางแผนการผ่าตัดที่ปลอดภัยและได้ผลดี
การหยุดใช้คอนแทคเลนส์ก่อนเข้ารับการผ่าตัดเลสิค
การใส่คอนแทคเลนส์สามารถเปลี่ยนแปลงรูปทรงของกระจกตาชั่วคราว ส่งผลต่อความแม่นยำของการตรวจค่าสายตา แพทย์จึงแนะนำให้
- งดใส่คอนแทคเลนส์ชนิดนิ่มอย่างน้อย 3-7 วัน
- งดใส่คอนแทคเลนส์ชนิดแข็งอย่างน้อย 2-4 สัปดาห์
เพื่อให้รูปทรงกระจกตากลับสู่สภาพปกติก่อนทำการตรวจวัด
สิ่งที่ควรงดก่อนการทำเลสิค เช่น การแต่งหน้าและใช้ยาบางชนิด
ในวันก่อนและวันผ่าตัด ควรปฏิบัติดังนี้:
- งดแต่งหน้าบริเวณใบหน้าและรอบดวงตา
- งดใช้ครีมหรือโลชั่นที่อาจส่งผลต่อความสะอาดของผิวหน้า
- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
- เตรียมแว่นกันแดดสำหรับใส่หลังผ่าตัด
- หากเดินทางคนเดียว ควรมีญาติมารับกลับบ้าน
ระหว่างการผ่าตัดเลสิค (LASIK Procedure): ขั้นตอนและสิ่งที่คุณจะพบ
การทำเลสิคใช้เวลาเพียงไม่ถึง 30 นาทีในห้องผ่าตัด แต่อยู่ภายใต้ความแม่นยำอย่างสูงและมีมาตรฐานความปลอดภัยในระดับสากล
ขั้นตอนการเตรียมตัวก่อนเข้าห้องผ่าตัดเลสิค
ก่อนเข้าสู่กระบวนการผ่าตัด เจ้าหน้าที่จะ:
- หยอดยาชาเฉพาะที่เพื่อให้คุณไม่รู้สึกเจ็บ
- ล้างตาด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ
- ติดเครื่องมือช่วยถ่างเปลือกตาไม่ให้กระพริบ
- อธิบายขั้นตอนให้คุณเข้าใจและผ่อนคลาย
การสร้าง Flap บนกระจกตาในกระบวนการทำเลสิค
Flap คือฝาปิดบางๆ ที่ถูกสร้างขึ้นบนผิวกระจกตา โดยใช้:
- เลเซอร์ Femtosecond: ให้ความแม่นยำสูง ลดโอกาสผิดพลาด
- Microkeratome (ใบมีด): เครื่องมือกลที่เคยใช้ในอดีต
ขั้นตอนนี้ใช้เวลาไม่กี่วินาที และคุณอาจรู้สึกกดๆ แต่ไม่เจ็บ
การยิงเลเซอร์เพื่อปรับค่าสายตาในการผ่าตัด LASIK
เลเซอร์ Excimer จะถูกใช้เพื่อปรับรูปร่างกระจกตาโดยตรงตามค่าสายตาที่ตรวจได้อย่างแม่นยำ
- ใช้เวลาเพียง 10-20 วินาที/ตา
- คุณอาจได้กลิ่นเล็กน้อยจากกระบวนการ
- หลังยิงเลเซอร์เสร็จ แพทย์จะปิด Flap กลับเข้าที่เดิม
หลังการผ่าตัดเลสิค: การฟื้นตัว การดูแลตนเอง และผลลัพธ์ของ LASIK
หลังผ่าตัดเสร็จ การดูแลตนเองอย่างถูกวิธีจะช่วยให้การฟื้นตัวรวดเร็ว ลดภาวะแทรกซ้อน และได้ผลลัพธ์ดีที่สุด
อาการทั่วไปหลังการทำเลสิค เช่น แสบตา แพ้แสง
ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะพบอาการดังนี้:
- แสบตา คันตา หรือรู้สึกเหมือนมีเศษผงอยู่ในตา
- น้ำตาไหล หรือตาพร่าชั่วคราว
- สู้แสงไม่ได้ในช่วง 24 ชั่วโมงแรก
อาการเหล่านี้มักหายไปเองใน 1-2 วัน และควรหลีกเลี่ยงการขยี้ตาโดยเด็ดขาด
แนวทางการดูแลตนเองหลังผ่าตัดเลสิคเพื่อผลลัพธ์ที่ดีที่สุด
- หยอดยาตามที่แพทย์สั่ง อย่างเคร่งครัด เช่น ยาปฏิชีวนะ ยาลดการอักเสบ น้ำตาเทียม
- สวมแว่นกันแดด ทุกครั้งเมื่อออกนอกบ้าน
- พักสายตา อย่างน้อย 1-2 วัน ไม่จ้องจอคอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์นานเกินไป
ข้อควรระวังระหว่างการฟื้นตัวหลัง LASIK
- ห้ามล้างหน้าให้น้ำโดนตาโดยตรงใน 1 สัปดาห์
- งดแต่งหน้าบริเวณรอบตา 2 สัปดาห์
- งดว่ายน้ำ 2 สัปดาห์ และดำน้ำอย่างน้อย 1 เดือน
- หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่เสี่ยงให้ฝุ่นหรือสิ่งแปลกปลอมเข้าตา
การนัดติดตามผลกับจักษุแพทย์หลังผ่าตัดเลสิค
- นัดตรวจหลังผ่าตัดใน 24 ชม. / 1 สัปดาห์ / 1 เดือน / 3 เดือน ตามคำแนะนำแพทย์
- หากมีอาการผิดปกติ เช่น ตาแดง ปวดตา มองเห็นลดลง ควรติดต่อแพทย์ทันที
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการผ่าตัดเลสิค (LASIK FAQ) โรงพยาบาลปิยะเวท
เลสิคอยู่ได้นานแค่ไหน? การมองเห็นหลัง LASIK จะถาวรไหม?
นี่เป็นคำถามยอดฮิตที่คนไข้จำนวนมากสงสัย และเป็นประเด็นสำคัญสำหรับผู้ที่ต้องการผลลัพธ์ระยะยาวจากการผ่าตัด LASIK
โดยทั่วไปแล้ว ผลลัพธ์ของการผ่าตัด LASIK สามารถอยู่ได้นาน 10–20 ปี หรือมากกว่านั้น หากคุณมี ค่าสายตาคงที่ก่อนผ่าตัด และไม่มีโรคทางตาอื่นๆ ที่เข้ามาแทรกซ้อน เช่น ต้อกระจก หรือจอประสาทตาเสื่อม
การเปลี่ยนแปลงของสายตาหลังทำ LASIK มักไม่ได้เกิดจากตัวเลสิคเองเสมอไป แต่เกิดจากกระบวนการตามธรรมชาติของร่างกาย เช่น:
- การเปลี่ยนแปลงของเลนส์แก้วตาเมื่ออายุเพิ่มขึ้น
- ภาวะ สายตายาวตามวัย (Presbyopia) ซึ่งเกิดขึ้นโดยเฉลี่ยเมื่ออายุประมาณ 40 ปี
- โรคที่เกิดขึ้นใหม่ เช่น เบาหวานที่ส่งผลต่อสายตา
สำหรับผู้ที่ทำเลสิคเมื่ออายุยังน้อย เช่น อายุ 20-30 ปี และมีค่าสายตาที่คงที่มานานกว่า 1 ปีขึ้นไป ผลลัพธ์ของการรักษามักจะยาวนานและมีเสถียรภาพสูงมาก อย่างไรก็ตาม เมื่ออายุเพิ่มขึ้น อาจจำเป็นต้องมีการปรับสายตาด้วยวิธีอื่น เช่น การทำเลสิคซ้ำ (enhancement) หรือใส่แว่นอ่านหนังสือ
หากคุณกำลังมองหาผลลัพธ์ระยะยาว การเข้ารับการตรวจสายตาโดยละเอียดเพื่อประเมินความเสถียรของค่าสายตาก่อนผ่าตัดเป็นสิ่งที่ควรให้ความสำคัญ
การผ่าตัด LASIK เจ็บไหม? ประสบการณ์ของผู้ป่วยเป็นอย่างไร?
คำถามเรื่องความเจ็บปวดระหว่างและหลังการทำเลสิค เป็นสิ่งที่ทำให้หลายคนลังเลว่าจะทำเลสิคดีหรือไม่ ขออธิบายอย่างชัดเจนว่า:
การผ่าตัด LASIK โดยทั่วไปไม่เจ็บ เนื่องจากแพทย์จะใช้ ยาชาในรูปแบบของยาหยอดตา ซึ่งจะออกฤทธิ์อย่างรวดเร็ว และไม่มีการใช้เข็มใดๆ ในขั้นตอน
สิ่งที่ผู้ป่วยอาจรู้สึกระหว่างการผ่าตัด ได้แก่:
- ความรู้สึก กดเบาๆ ที่ดวงตา ขณะสร้าง Flap กระจกตา
- การเห็นแสงวูบวาบหรือได้กลิ่นบางอย่างขณะยิงเลเซอร์
- รู้สึก ตึงหรือตื้อๆ เล็กน้อยในช่วงท้ายการผ่าตัด
ทั้งหมดนี้ไม่จัดเป็นความเจ็บปวด และแพทย์มักจะพูดคุยให้คุณทราบล่วงหน้าเพื่อคลายกังวล
หลังผ่าตัดเสร็จ อาจมีอาการ:
- แสบตา
- เคืองตาเล็กน้อย
- น้ำตาไหล
- ตามัวช่วงสั้นๆ
อาการเหล่านี้จะดีขึ้นภายใน 6-24 ชั่วโมง และมักหายสนิทภายใน 1-2 วัน
หากเปรียบเทียบกับการถอนฟัน หรือทำหัตถการทางการแพทย์อื่น ๆ การทำเลสิคถือเป็นหนึ่งในหัตถการที่ “ไม่เจ็บ” และฟื้นตัวไวที่สุด
หลังการทำเลสิค ต้องกลับมาใส่แว่นอีกไหม?
โดยทั่วไปแล้ว ผู้ที่เข้ารับการผ่าตัด เลสิค ไม่จำเป็นต้องใส่แว่นตาอีก โดยเฉพาะในช่วงปีแรกถึงหลายปีหลังการผ่าตัด อย่างไรก็ตาม ยังมีบางกรณีที่อาจต้องกลับมาใช้แว่นอีกในบางสถานการณ์ ซึ่งสามารถอธิบายได้ดังนี้:
1.ค่าสายตาเปลี่ยนแปลงตามอายุหลังเลสิค
เมื่ออายุมากขึ้น โดยเฉพาะตั้งแต่ อายุ 40 ปีขึ้นไป ระบบเลนส์ภายในตาอาจเริ่มเสื่อมสภาพ ซึ่งเป็นภาวะปกติที่เรียกว่า สายตายาวตามวัย (Presbyopia)
ภาวะนี้ทำให้คุณอาจมองใกล้ไม่ชัด ต้องยืดแขนเพื่ออ่านหนังสือ หรือเริ่มรู้สึกปวดตาเวลาจ้องใกล้นานๆ ซึ่งไม่เกี่ยวกับประสิทธิภาพของเลสิคโดยตรง แต่เป็นกลไกธรรมชาติของร่างกายทุกคน
ในกรณีนี้ คุณอาจต้องใช้แว่นตาสำหรับอ่านหนังสือหรือทำงานใกล้ช่วงสั้นๆ เท่านั้น
2. ภาวะสายตากลับสั้นอีกครั้ง (Regression) หลัง LASIK
ในบางราย โดยเฉพาะผู้ที่มีค่าสายตาสั้นหรือเอียงมากๆ ก่อนผ่าตัด อาจเกิดการถดถอยของสายตาหลังทำเลสิคไปแล้วหลายปี เช่น:
- สายตาสั้นกลับมาเล็กน้อย เช่น -0.50 ถึง -1.00
- มองไกลได้ไม่ชัดในตอนกลางคืนหรือในที่แสงน้อย
ภาวะนี้สามารถแก้ไขได้ด้วย:
- การทำ เลสิค ซ้ำ (Enhancement)
- ใส่แว่นตาเฉพาะบางสถานการณ์ เช่น ขับรถตอนกลางคืน
3. ปัจจัยอื่นๆ ที่ส่งผลต่อความเปลี่ยนแปลงของสายตาหลังการทำเลสิค
เช่น:
- โรคเบาหวานที่ส่งผลต่อจอประสาทตา
- การเปลี่ยนแปลงทางฮอร์โมนในผู้หญิง เช่น ขณะตั้งครรภ์
- การใช้คอมพิวเตอร์หรือมือถือมากจนเกิดภาวะตาล้า
แม้ว่าการทำเลสิคจะช่วยแก้ปัญหาสายตาได้อย่างดีเยี่ยม แต่ก็ยังจำเป็นต้องดูแลดวงตาอย่างต่อเนื่อง เช่น การพักสายตา การตรวจสุขภาพตาเป็นระยะ และป้องกันแสง UV เพื่อคงผลลัพธ์ให้นานที่สุด
สรุป: สิ่งที่ควรรู้จากคำถามยอดนิยมเกี่ยวกับเลสิคและผลลัพธ์ของ LASIK
- เลสิค ไม่ใช่การรักษาสายตาที่ทำครั้งเดียวแล้วจะไม่มีการเปลี่ยนแปลงตลอดชีวิต แต่เป็นเทคโนโลยีที่ให้ผลลัพธ์ถาวรในระยะยาวหากได้รับการวางแผนและดูแลอย่างเหมาะสม
- ผลลัพธ์สามารถอยู่ได้ นานหลายปีหรือตลอดชีวิต หากไม่มีปัจจัยแทรกซ้อน
- การกลับไปใส่แว่นไม่ได้หมายถึงล้มเหลวของเลสิค แต่เป็นส่วนหนึ่งของวัฏจักรสายตาที่เปลี่ยนแปลงตามอายุ
- หากดูแลดวงตาอย่างดี โอกาสในการกลับมาใช้แว่นแทบจะไม่มีเลยในช่วง 10-20 ปีแรก
หากคุณมีข้อสงสัยเพิ่มเติม ควรพูดคุยกับจักษุแพทย์เพื่อประเมินภาพรวมของสายตาอย่างละเอียด เพราะการได้รับข้อมูลที่ถูกต้องตั้งแต่ต้น คือสิ่งที่ทำให้คุณตัดสินใจได้อย่างมั่นใจและปลอดภัย
สรุป: การทำ LASIK เปลี่ยนชีวิตคุณอย่างไรบ้างในระยะยาว
การผ่าตัด ไม่ใช่เพียงแค่การลบค่าสายตา แต่คือการคืนอิสรภาพในการมองเห็นโดยไม่ต้องพึ่งพาแว่นตาหรือคอนแทคเลนส์ ความสะดวกในชีวิตประจำวัน ความมั่นใจ และคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นเป็นสิ่งที่ผู้ป่วยส่วนใหญ่รายงานหลังการรักษา
หากคุณเป็นคนหนึ่งที่กำลังพิจารณาเลสิค อย่าลังเลที่จะปรึกษาจักษุแพทย์ เพื่อรับคำแนะนำเฉพาะบุคคล และตัดสินใจด้วยข้อมูลที่ถูกต้อง
