ปัญหาเข่า: วิกฤตสุขภาพที่คนไทยไม่ควรมองข้าม
ปัญหาเข่าเป็นหนึ่งในปัญหาสุขภาพที่พบบ่อยในประเทศไทย ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยอย่างมีนัยสำคัญ ทั้งในด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และเศรษฐกิจ บทความนี้จะนำเสนอข้อมูลสถิติสำคัญเกี่ยวกับปัญหาเข่าในประเทศไทย เพื่อสร้างความตระหนักและส่งเสริมการดูแลป้องกันตั้งแต่เนิ่นๆ
สถานการณ์ปัญหาเข่าในประเทศไทย
ปัจจุบันประเทศไทยมีผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อมมากกว่า 6 ล้านคน คิดเป็นประมาณ 9% ของประชากรทั้งหมด โดยในกลุ่มผู้สูงอายุที่มีอายุมากกว่า 60 ปี มีโอกาสเป็นโรคข้อเข่าเสื่อมสูงถึง 34-45% ที่น่าเป็นห่วงคือ การศึกษาพบว่า 70% ของผู้ที่มีอาการปวดเข่าไม่ได้เข้ารับการรักษาอย่างถูกต้อง ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพที่รุนแรงมากขึ้นในระยะยาว ในแต่ละปี มีผู้เข้ารับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าในประเทศไทยประมาณ 20,000-30,000 ราย ส่งผลให้ค่าใช้จ่ายในการรักษาโรคข้อเข่าเสื่อมในประเทศไทยสูงถึงหลายหมื่นล้านบาทต่อปี
กลุ่มเสี่ยงที่ควรเฝ้าระวัง
1. ผู้สูงอายุ (60 ปีขึ้นไป) ผู้สูงอายุเป็นกลุ่มเสี่ยงหลักของโรคข้อเข่าเสื่อม เนื่องจากการเสื่อมของกระดูกอ่อนตามวัย โดยผู้หญิงมีความเสี่ยงสูงกว่าผู้ชาย 2-3 เท่า และพบว่า 60% ของผู้สูงอายุในไทยมีอาการปวดเข่าเป็นประจำ โรคเข่าเสื่อมยังเป็นสาเหตุอันดับต้นๆ ของความพิการในผู้สูงอายุไทยอีกด้วย
2. นักกีฬาและผู้ออกกำลังกาย นักกีฬาและผู้ที่ออกกำลังกายเป็นประจำ โดยเฉพาะนักวิ่งที่วิ่งบนพื้นแข็ง และนักฟุตบอลที่มีความเสี่ยงต่อการฉีกขาดของเอ็นไขว้หน้า (ACL) สูงถึง 5 เท่าเมื่อเทียบกับกีฬาอื่น ข้อมูลสถิติพบว่า 40% ของการบาดเจ็บในนักกีฬาไทยเกี่ยวข้องกับข้อเข่า และการบาดเจ็บที่เข่าในวัยหนุ่มสาวเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดข้อเข่าเสื่อมก่อนวัยอันควรถึง 3-5 เท่า
3. คนทำงานออฟฟิศ การนั่งทำงานเป็นเวลานานเป็นอีกหนึ่งปัจจัยเสี่ยง พนักงานออฟฟิศที่นั่งทำงานมากกว่า 8 ชั่วโมงต่อวัน มีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น 40% และพบว่า 50% ของคนทำงานออฟฟิศในกรุงเทพฯ มีอาการปวดเข่าเป็นระยะ การนั่งในท่าที่ไม่ถูกต้องเป็นเวลานานทำให้กล้ามเนื้อรอบเข่าอ่อนแรง รวมถึงปัญหาน้ำหนักเกินในคนวัยทำงานยังเพิ่มแรงกดทับที่เข่าอย่างมีนัยสำคัญ
4. ผู้ที่มีน้ำหนักเกิน น้ำหนักตัวที่มากเกินไปส่งผลโดยตรงต่อสุขภาพข้อเข่า น้ำหนักที่เพิ่มขึ้นทุก 1 กิโลกรัม จะเพิ่มแรงกดที่เข่า 3-4 กิโลกรัม ผู้ที่มีดัชนีมวลกาย (BMI) มากกว่า 30 มีความเสี่ยงต่อโรคข้อเข่าเสื่อมสูงขึ้น 4-5 เท่า อย่างไรก็ตาม การลดน้ำหนักเพียง 5% ก็สามารถลดอาการปวดเข่าได้ถึง 30% แล้ว ทั้งนี้ 65% ของผู้ป่วยโรคเข่าเสื่อมในไทยมีปัญหาน้ำหนักเกิน
ผลกระทบของปัญหาเข่าต่อคุณภาพชีวิต
ผลกระทบทางร่างกาย ปัญหาเข่าส่งผลกระทบโดยตรงต่อการใช้ชีวิตประจำวัน โดย 80% ของผู้ป่วยโรคเข่ามีข้อจำกัดในการเคลื่อนไหว, 65% รายงานว่ามีปัญหาในการเดินขึ้น-ลงบันได, 50% มีความยากลำบากในการใช้ระบบขนส่งสาธารณะ, 45% มีปัญหาการนอนหลับเนื่องจากอาการปวด และ 30% ต้องใช้อุปกรณ์ช่วยเดิน เช่น ไม้เท้า หรือวอล์คเกอร์
ผลกระทบทางจิตใจและสังคม นอกจากผลกระทบทางร่างกายแล้ว ปัญหาเข่ายังส่งผลต่อสุขภาพจิตและความสัมพันธ์ทางสังคม โดย 60% ของผู้ป่วยโรคเข่ารายงานภาวะซึมเศร้าหรือวิตกกังวล, 55% รู้สึกเป็นภาระต่อครอบครัวและคนรอบข้าง, 40% หลีกเลี่ยงกิจกรรมทางสังคมเนื่องจากความไม่สะดวกในการเคลื่อนไหว, 35% รายงานความสัมพันธ์ในครอบครัวที่แย่ลง และ 25% มีปัญหาด้านสุขภาพจิตเรื้อรังเนื่องจากความเจ็บปวด
ผลกระทบทางเศรษฐกิจ ปัญหาเข่ายังส่งผลกระทบอย่างมากต่อเศรษฐกิจทั้งในระดับบุคคลและระดับประเทศ ค่าใช้จ่ายในการรักษาโดยเฉลี่ยอยู่ที่ 5,000-15,000 บาทต่อเดือน การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่ามีค่าใช้จ่ายประมาณ 120,000-300,000 บาทต่อข้าง นอกจากนี้ 40% ของผู้ป่วยต้องลดเวลาทำงานหรือเปลี่ยนอาชีพ, 30% สูญเสียรายได้เนื่องจากต้องหยุดงานบ่อยครั้ง และ 20% ต้องเกษียณหรือออกจากงานก่อนกำหนดเนื่องจากปัญหาเข่า
บทสรุป
ข้อมูลและสถิติเหล่านี้แสดงให้เห็นว่าปัญหาเข่าไม่ได้ส่งผลกระทบเพียงทางร่างกายเท่านั้น แต่ยังส่งผลต่อคุณภาพชีวิตในทุกมิติ ทั้งทางจิตใจ สังคม และเศรษฐกิจ การตระหนักถึงความสำคัญของการดูแลเข่าตั้งแต่เนิ่นๆ และการรักษาที่เหมาะสมจะช่วยป้องกันผลกระทบเหล่านี้ได้ หากคุณอยู่ในกลุ่มเสี่ยงหรือมีอาการปวดเข่า ควรพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้อง การรักษาแต่เนิ่นๆ ไม่เพียงช่วยลดความรุนแรงของโรค แต่ยังช่วยป้องกันผลกระทบระยะยาวที่อาจเกิดขึ้นได้อีกด้วย
แพทย์ประจำศูนย์
ศูนย์กระดูกและข้อโรงพยาบาลปิยะเวท
ศูนย์กระดูกและข้อของเรา พร้อมให้บริการตรวจวินิจฉัยและรักษาปัญหาเข่าด้วยทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและเทคโนโลยีทันสมัย เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีของคุณ
