Dysfunction Uterine Bleeding (DUB)
DUB คือ ภาวะที่มีเลือดออกจากโพรงมดลูกที่มีลักษณะรูปแบบแตกต่างจากการมีเลือดออกจากโพรงมดลูกของรอบระดู โดยที่ไม่พบสาเหตุทางพยาธิวิทยา
อาการ
ผู้ป่วยจะมีเลือดออกคล้ายเลือดประจำเดือนออกมากหรือกะปริดกะปรอยนานเป็นสัปดาห์ ผู้ป่วยอาจมีภาวะซีด และอ่อนเพลียจากการที่มีเลือดออกมาก แต่ไม่มีอาการปวดท้องร่วมด้วย ผู้ป่วยอาจมีประวัติประจำเดือนขาดนำมาก่อนสัก 2-3 เดือนในบางราย
สาเหตุ
เกิดจากฮอร์โมนเอสโทรเจนและโพรเจสเทอโรนในเพศหญิงเกิดการเสียสมดุล เกิดภาวะเอสโทรเจนในร่างกายสูงกว่าปกติทำให้มดลูกหนาตัวขึ้น ทำให้มีเลือดออกจากโพรงมดลูกตามมา มักเกิดขึ้นโดยไม่ทราบสาเหตุแน่ชัด มักพบในผู้หญิงที่มีรอบเดือนที่ไม่มีการตกไข่
สิ่งตรวจพบ
มักจะตรวจไม่พบสิ่งที่ผิดปกติได้ชัดเจน แต่อาจตรวจพบภาวะซีดในรายที่มีเลือดออกมาก
ภาวะแทรกซ้อน
การเสียเลือดอาจทำให้เกิดภาวะโลหิตจาง หรืออาจเกิดภาวะช็อกเกิดขึ้นได้ในรายที่มีเลือดออกมากและเร็ว
การรักษา
หากไม่แน่ใจหรือสงสัยว่าจะเกิดโรคควรรีบเข้ามาพบแพทย์ เพื่อดูว่ามีการหนาตัวของเยื่อบุมดลูกหรือไม่ โดยแพทย์จะทำการตรวจภายในช่องคลอด ตรวจเลือด ตรวจปัสสาวะ ตรวจอัลตราซาวนด์ผ่านทางช่องคลอด และอาจต้องตรวจพิเศษอื่นๆ ถ้าสงสัยมีพยาธิสภาพในโพรงมดลูก เช่น ตรวจชิ้นเนื้อในรายที่สงสัยเป็นมะเร็งเยื่อบุมดลูกในผู้ป่วยอายุมากกว่า 35 ปี
- ผู้ป่วยวัยรุ่น การตรวจร่างกายและการตรวจภายในหรือตรวทางทวารหนัก ขึ้นอยู่กับดุจพินิจของแพทย์ผู้รักษา ถ้าไม่พบความผิดปกติอื่น แพทย์อาจพิจารณาเลือกใช้ฮอร์โมนรักษาเป็นอันดับแรก
- ผู้ป่วยในวัยเจริญพันธุ์ ส่วนใหญ่จะรักษาด้วยฮอร์โมนถ้าการรักษาด้วยฮอร์โมนไม่ได้ผลก็พิจารณาขูดมดลูกหรือเกิดจากการมีพยาธิสภาพในตัวมดลูก เช่น submucous myoma หรือ endometrial polyp ให้พิจารณาส่งไปทำ hysteroscopy
- ผู้ป่วยวัยใกล้หมดระดู ต้องขูดมดลูก (F/C : Fractional dilatation and curettage) เพื่อแยกโรค การวางแผนการรักษาขึ้นกับผลทางพยาธิวิทยา ถ้าไม่มีการหนาตัวที่ผิดปกติก็ให้ฮอร์โมนบำบัดรักษาป้องกันการเกิดซ้ำ แต่ถ้าพบการหนาตัวผิดปกติ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง atypical hyperplasia ควรพิจารณาตัดมดลูกออกพร้อมรังไข่ทั้งสองข้าง
- ผู้ป่วยวัยหมดระดู สาเหตุของเลือดออกผิดปกติส่วนใหญ่เกิดจากความผิดปกติของเยื่อบุโพรงมดลูกการตรวจอัลตร้าซาวด์เพื่อดูความหนาของเยื่อบุ โพรงมดลูกถ้ามีความหนาเกิน 5 มม.แพทย์จะพิจารณาขูดมดลูก และรักษาตามผลพยาธิสภาพต่อไป
ข้อแนะนำ
ภาวะเลือดออกผิดปกติจากโพรงมดลูก หากไม่แน่ใจหรือสงสัยควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อวินิจฉัยหาสาเหตุโรคให้แน่ชัด