เบาหวานขึ้นจอตา คืออะไร
โรคเบาหวานทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของหลอดเลือดที่จอตา โดยทำให้มีการตีบตันของหลอดเลือด ทำให้จอตามีภาวะขาดเลือด ซึ่งจะเป็นผลหลอดเลือดผิดปกติงอกที่จอตา มีภาวะจุดรับภาพชัดบวม หลอดเลือดผิดปกติที่จอตาแตกจะทำให้เกิดเลือดออกในวุ้นตาได้ หากไม่ได้รับการรักษาในระยะสุดท้ายจะทำให้เกิดพังผืดดึงรั้งจอตาในที่สุด
อาการของเบาหวานขึ้นจอตา คืออะไร
ระยะแรกของเบาหวานขึ้นจอตาผู้ป่วยจะไม่มีอาการ แต่เมื่อมีภาวะจุดรับภาพชัดบวมหรือพังผืดดึงรั้งจอตา จะส่งผลทำให้มีอาการตามัว ในผู้ป่วยที่มีเลือดออกในวุ้นตาจะทำให้ตามัวลง ในรายที่มีภาวะเบาหวานขึ้นจอตารุนแรงและไม่ได้รับการรักษาอาจมีภาวะต้อหินแทรกและมีตาบอดในที่สุด
เบาหวานขึ้นจอตาจะรักษาอย่างไร
ผู้ป่วยที่มีเบาหวานขึ้นจอตาระยะแรก การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดจะช่วยชะลอความรุนแรงได้ ในรายที่มีหลอดเลือดผิดปกติที่จอตาจักษุแพทย์จะพิจารณายิงเลเซอร์ที่จอตา เพื่อลดหลอดเลือดที่ผิดปกติ ในกรณีที่มีเลือดออก ในวุ้นตาหรือมีพังผืดดึงรั้งที่จุดรับภาพชัด แพทย์อาจพิจารณาการผ่าตัดวุ้นตาและจอตาปัจจุบันมียากลุ่ม anti-VEGF ซึ่งใช้ในผู้ป่วยที่มีภาวะจุดรับภาพชัดบวมจากเบาหวาน หรือมีหลอดเลือดงอกผิดปกติ โดยแพทย์จะฉีดยาดังกล่าวเข้าไปในลูกตา เพื่อลดจุดรับภาพบวมและหลอดเลือดงอกผิดปกติ หลังฉีดยา ผู้ป่วยจะต้องได้รับการตรวจติดตามเป็นระยะเพื่อประเมินความรุนแรงของโรคและการรักษาต่อเนื่อง
การยิงเลเซอร์จอตาในภาวะเบาหวานขึ้นจอตาจะช่วยให้ผู้ป่วยมองเห็นได้ชัดขึ้นหรือไม่
การยิงเลเซอร์จอตาในผู้ป่วยที่มีเบาหวานขึ้นจอตาชนิดที่มีหลอดเลือดงอกผิดปกติ จะช่วยลดโอกาสสูญเสีย การมองเห็นแบบรุนแรงได้ 50 เปอร์เซ็น และช่วยลดโอกาสเกิดเลือดออกในวุ้นตาได้
เราจะป้องกันไม่ให้เบาหวานขึ้นจอตาได้อย่างไร
ปัจจุบันการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ (HbA1c<7%) จะช่วยลดโอกาสการเกิดภาวะเบาหวานขึ้นจอตาและช่วยชะลอความรุนแรงของเบาหวานขึ้นจอตาด้วย นอกจากนี้ผู้ป่วยจะต้องควบคุมโรคประจำตัวอื่นเช่น ความดันโลหิตสูง และระดับไขมันในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติด้วย
การตรวจคัดกรองเบาหวานขึ้นจอตา
ผู้ป่วยเบาหวานควรพบจักษุแพทย์เพื่อตรวจคัดกรองภาวะเบาหวานขึ้นจอตา ผู้ป่วยจะได้รับการหยอดยาขยายม่านตาเพื่อตรวจจอตาโดยละเอียด ยาขยายม่านตาจะทำให้ตาพร่ามัว สู้แสงไม่ได้และมองเห็นระยะใกล้ไม่ชัดเจน ซึ่งอาการเหล่านี้จะหายเป็นปกติภายใน 4-6 ชั่วโมง ควรนำแว่นกันแดดมาด้วยเพื่อลดอาการแสบตาหลังจากขยายม่านตา ไม่ขับรถมาเอง และควรนำญาติหรือเพื่อนมาด้วย ในกรณีที่ตรวจพบเบาหวานขึ้นจอตา ผู้ป่วยจะได้รับการนัดตรวจติดตามเป็นระยะ ทั้งนี้ ขึ้นกับความรุนแรงของภาวะเบาหวานขึ้นจอตา
