อินซูลินปั๊ม คืออะไร
อินซูลินปั๊ม (Insulin pump) คืออุปกรณ์ทางการแพทย์ที่เลียนแบบการทำงานของตับอ่อน มีขนาดเล็กสามารถพกพาติดตัว ทำหน้าที่ปล่อยอินซูลิน เข้าสู่ร่างกาย
กระบวนการทำงานของเครื่องอินซูลินปั๊มเป็นอย่างไร
การทำงานของเครื่องอินซูลินปั๊ม แบ่งออกเป็นการฉีดอินซูลินพื้นฐาน (Basal Insulin)ซึ่งการทำงานของเครื่องจะค่อยๆปล่อยอินซูลินเข้าสู่ร่างกายอย่างต่อเนื่อง 24 ชั่วโมง ทำหน้าที่เหมือนการทำงานของตับอ่อนโดยธรรมชาติ และการฉีดอินซูลินก่อนมื้ออาหาร( Bolus Insulin) เช่น ถ้าจะรับประทานอาหารก็สามารถตั้งไว้ว่า จะให้อินซูลินเข้าสู่ร่างกายมากน้อยเพียงใด เพื่อให้ไปลดน้ำระดับน้ำตาลในเลือดเพื่อไม่ให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงหลังจากการรับประทานอาหาร หลักการทำงานของอินซูลินปั๊ม จะประกอบไปด้วย ตัวเครื่อง ที่ผู้ป่วยสามารถพกพาเครื่องอินซูลินปั๊มไปที่ไหนก็ได้ โดยจะมีสายและพอร์ทที่ติดอยู่กับตัวผู้ป่วย เครื่องจะทำการปล่อยอินซูลินทีละน้อยเข้าสู่ชั้นใต้ผิวหนังผ่านทางพอร์ทที่มีท่อพลาสติกฝังอยู่ โดยชนิดของอินซูลินที่ใช้นั้นเป็นอินซูลินที่ออกฤทธิ์เร็ว เครื่องจะมีปุ่มกดและจอแสดงการทำงานของโปรแกรมต่างๆ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการควบคุมน้ำตาลในเลือดในผู้ที่เป็นเบาหวานที่ต้องฉีดอินซูลิน ให้ได้ใกล้เคียงกับคนที่ไม่ได้เป็นเบาหวานมากที่สุด บางรุ่นสามารถตรวจติดตามระดับน้ำตาลในร่างกายเพื่อตรวจสอบแนวโน้มของระดับน้ำตาลที่อาจจะต่ำ หรือสูงเกินค่ามาตรฐาน
เครื่องอินซูลินปั๊ม ทำให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเบาหวานดีขึ้นอย่างไร
เครื่องอินซูลินปั๊มเหมาะกับผู้ป่วยที่ ไม่สะดวกในการใช้อินซูลินแบบเข็มฉีด เครื่องอินซูลินปั๊มนี้เลียนแบบการหลั่งฮอร์โมนอินซูลินจากตับอ่อน จึงทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดค่อนข้างที่จะคงที่เมื่อรับประทานอาหารไป ก็สามารถเพิ่มอินซูลินได้ทันทีโดยไม่ต้องฉีดยาซ้ำๆวันละหลายครั้ง ลดอัตราระดับน้ำตาลต่ำ หรือสูงเกิน ทำให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น เพราะสามารถกำหนดได้ว่าจะรับประทานอาหารเวลาไหน ในปริมาณเท่าไร รับประทานของหวานบ้างบางครั้ง ไม่เหมือนกับการฉีดโดยใช้เข็ม ที่ต้องรับประทานอาหารให้ตรงเวลา เพราะถ้าหากไม่รับประทานก็อาจเกิดภาวะน้ำตาลต่ำได้ การใช้เครื่องอินซูลินปั๊มสามารถทำให้ผู้ป่วยเบาหวานใช้ชีวิตได้สบายขึ้น ไม่ว่าจะการรับประทาน การออกกำลังกาย และนอกจากนี้การใช้อินซูลินปั๊มทำให้ผู้ป่วยลดปริมาณยาอินซูลินต่อวันได้อีกด้วย
ผู้ที่เหมาะในการใช้อินซูลินปั๊ม
- ผู้ที่เป็นเบาหวานที่ฉีด insulin อยู่แล้วเหมาะสมอย่างยิ่งโดยเฉพาะผู้ที่ฉีดยาหลายครั้งต่อวัน
- ผู้ป่วยเบาหวานที่ยังควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ไม่ดี โดยมีค่าน้ำตาลเฉลี่ยสะสม (HbA1C) ยังไม่ได้ตามเกณฑ์ที่กำหนด
- ผู้ป่วยเบาหวานที่ยังเกิดภาวะน้ำตาลต่ำ (Hypoglycemia) หรือน้ำตาลสูง (Hyperglycemia)
- ผู้ป่วยเบาหวานที่มีน้ำตาลสูงขณะตั้งครรภ์ หรือต้องการจะตั้งครรภ์โดยมีน้ำตาลสูงมาก่อน
- ผู้ป่วยเบาหวานที่เดินทางบ่อยๆ โดยเฉพาะต่างประเทศ
- ผู้ป่วยเบาหวานที่รักในการออกกำลังกาย เล่นกีฬาเป็นประจำ
- ผู้ป่วยเบาหวานที่เป็นวัยรุ่นและต้องการความสะดวก
- ผู้ป่วยเบาหวานที่มีความตั้งใจในการคุมเบาหวานของตัวเองให้ดีที่สุด
